TAHVİK :
“Sözlükte bir kimse
hakkında yakışıksız ve karışık söz söylemek manasına gelir. Bir şeyi çevirmek
ve kuşatmak anlamında kullanılır.
Hadis ilminde tahvik,
hadislerin yazılışı sırasında yanlışlıkla yazılan kısmın başına ve sonuna
paranteze benzeyen yanm daireler konularak iptal edilmesine denir. Bu manada
darb şekillerinden biridir.
Hadis metninde olmayan,
ancak yanlışlıkla fazladan yazıldığı için iptal edilmesi gereken kısım tahvik
yapılıp adeta parantez içine alınınca asıl ibarelerden ayırdedilmiş olur.
Mesela, ibaresinde yanlış yazıldığı için paranteze benzeyen iki işaret arasına
alınan “el-amelu” kelimesi tahvik edilmiş demektir.
Darb, aslında yanlış
yazılan kısmın silinip kazınması yerine bazı işaretlerle belirlenerek okunur
şekilde kalması esasına dayandığından takvikde bu esasa da riayet edilmiş olur.
Bu itibarla eski metinlerde böyle işaretlenmiş ibarelere çok rastlanır. Yazma eserleri
doğru olarak okuyabilmek veya metinlerini yanlışsız olarak tesbit edebilmek
için tahvik işaretine dikkat ederek aradaki kısmın asıl metinle ilgisi
olmadığım gözden uzak tutmamak gerekir.